Opnieuw brieven over bordjes bij Crashroute Dronten: „Het eindigt toch altijd met bier”
AlgemeenDRONTEN - Na de brief van amateurhistoricus Dick Breedijk aan de gemeenteraad over de teksten bij de bordjes van de zogenaamde ‘crashroute’ in Dronten, zijn ook anderen in de pen geklommen. Breedijk wil dat de teksten bij de route worden aangepast. Fred Vogels uit Dronten onderstreept dat in een brief aan de gemeenteraad. Stichting AVOG lijkt de moed te hebben opgegeven.
Er zijn in de Tweede Wereldoorlog veel vliegtuigen gecrasht boven wat nu Flevoland is. Ter nagedachtenis aan de omgekomen geallieerden heeft de stichting 4 Mei Herdenking Dronten in 2011 een crashroute geopend. Enkele amateurhistorici willen dat de teksten bij die route worden aangepast. De initiatiefnemers houden vast aan de teksten die door wijlen Gerrit Zwanenburg zijn aangeleverd.
„Het gaat de meeste kopstukken bij dit soort herdenkingen niet direct om pure waarheidsvinding en daarbij de puntjes op de i zetten, maar meer om de grote lijnen", schrijft secretaris Peter Monasso van stichting AVOG, dat zich bezighoudt met historisch onderzoek naar vliegtuigcrashes uit de periode 1940-'45, „En zoals ook meestal bij allerlei evenementen: het eindigt toch altijd met bier en andere drank.”
Fred Vogels
Fred Vogels uit Dronten heeft de gemeenteraad een oproep gestuurd ‘om Stichting 4 mei Herdenking Dronten ertoe te bewegen de informatie op de herdenkingspalen van de gecrashte vliegtuigen aan te passen’. De volledige tekst van de brief van Vogels:
„De brief van Breedijk is een volstrekt legitiem onderbouwde oproep die in 2013 (o.a. door mij) ook al is gedaan aan het adres van 4 Mei Herdenking Dronten. Het is treurig dat zoveel jaar later die aanpassingen nog steeds niet zijn gebeurd. Toen was het argument dat er geen geld was (voor ongeveer €25 à €50,- per stuk heb je een nieuw bordje! Er zijn 16 palen) en nu wordt gezegd dat de informatie klopt wat er op de bordjes staat. Want Gerrit Zwanenburg heeft het zo gezegd.
Gezien de enorme hoeveelheid fouten op de crashpalen is het onwaarschijnlijk dat Zwanenburg de informatie zo heeft aangeleverd. Fouten in locaties, in namen, in rangen, in type vliegtuigen. Zwanenburg is van oorsprong ook een amateur onderzoeker die later als burger, werkend voor defensie, betrokken was bij de berging van vliegtuigen. In historische kringen, met de kennis en mogelijkheden van nu (nieuwe openbare archieven, internet) komen er ook fouten van Zwanenburg aan het licht.
Stichting 4 Mei raakt telkens in een kramp als het hierover gaat en is niet meer aanspreekbaar. Hierdoor is de brief van Breedijk gesteund door vele prominenten in de vliegtuighistorie aan de Gemeenteraad van Dronten voorstelbaar en absoluut noodzakelijk.
Oorlogsslachtoffers op onze gemeentegrond
Het was oorlog op onze gemeentegrond. Het aantal gecrashte vliegtuigen in Dronten is meer dan 15 waaronder waarschijnlijk ook vliegtuigen die nooit zijn teruggevonden (LWT, Lost Without Trace). Met elkaar zijn daarbij vele tientallen doden (jonge jongens ergens tussen de 20-30 jaar) te betreuren waarvan veel met naam en rang en hun vliegtuigtype bekend zijn.
Ik vind dat men in Dronten deze slachtoffers moet blijven herdenken nu de 4 mei vieringen met de Airgunners op zijn eind lopen. Het opschalen naar vieringen, samen met deLuchtmacht, is een doublure van wat er al op de Waalsdorpervlakte en op de Dam gebeurt, waar de officiële autoriteiten ruim vertegenwoordigd zijn.
Juist doordat we zo zichtbaar en voelbaar een oorlogsverleden hebben binnen de gemeentegrenzen zou dáár de aandacht naar toe moeten gaan: namen, namen en nog eens namen van mensen die voor onze vrijheid gestorven zijn. Op locaties waar we nu met onze kinderen in vrijheid kunnen wandelen. Het zou een nieuwe traditie kunnen en moeten worden. Het negeren van de juiste feiten is een belediging aan het adres van deze jonge mannen. Ze verdienen beter.
Gedenken met elkaar
Ruim 20 jaar geleden kreeg ik de opdracht van de Gemeente Dronten om iets te bedenken voor de huisvestingsproblematiek van het CKV. Ik trok het probleem meteen breder door een concept te bedenken: samenwerking van alle culturele instellingen onder het dak van de Meerpaal (die toen onder vuur lag vanwege een mislukt commercieel avontuur). Dat concept is op veel punten gerealiseerd. Wat maar ten dele is gerealiseerd is de ‘horizontale programmering’. Als voorbeeld noemde ik toen de 4 Mei Herdenking als mogelijk thema om gezamenlijk iets te doen. De opzet was om alle geledingen in de Meerpaal én in de samenleving de mogelijkheid te bieden, vanuit zijn of haar achtergrond, een bijdrage te leveren aan 4 Mei herdenking. Hierdoor zou iedereen een kans krijgen, jaarlijks uiting te geven aan gevoelens rondom de Tweede Wereldoorlog en daarmee bewustwording wat op eigen grond is gebeurd. Nu met het verdwijnen van de Airgunnerstraditie zou deze opzet meer recht doen aan de herdenking van de gevallenen in Dronten dan een replica van wat er al elders gebeurt in Amsterdam (Dam) en Wassenaar (Waalsdorpervlakte).
Het karakter van een herdenking met bijvoorbeeld de Lancaster die over Dronten vliegt, hoeft niet verloren te gaan. Het zijn immers de vliegtuigen (waaronder de Lancaster) en de bemanningen die toen zijn gecrashed, die we herdenken. Het idee om naoorlogse ‘airgunners’, die niks te maken hebben met WW2 naar Dronten te halen is wel begrijpelijk, maar gaat volstrekt voorbij aan het oorlogsverleden van Dronten en de Airgunners die tientallen jaren Dronten hebben bezocht om hun gevallen kameraden te herdenken.
Het nieuwe herdenken
Het bestuur van 4 Mei Herdenking Dronten zou er goed aan doen om de nieuwe situatie in ogenschouw te nemen en zich te blijven richten op de historie van Dronten in plaats van een Defensieherdenking zonder directe relatie met WW2.
Men zou respect tonen aan de gevallenen, als men nu eindelijk de crashpalen voorziet van de juiste informatie: juiste type vliegtuig, juiste locatie, juiste spelling van naam en rang. Er zijn genoeg deskundigen als Breedijk die daarbij kunnen assisteren.
Het monument 'Airgunnersroom' zou open moeten voor publiek. Twee uur per maand toegankelijk, is natuurlijk een lachertje. Als men als bestuur niet in staat is daar invulling aan te geven, verhuis dan alles weer terug naar waar het allemaal stond (gedeelte naast de hoofdingang van de Meerpaal) zodat iedereen zich weer bewust wordt van de unieke traditie van deze Airgunners. Daar is toen 30.000 euro aan besteed om het allemaal te vervaardigen. Zoals ik al vaak gezegd heb als reden voor mijn website Back to Normandy: ‘iemand is dood als zijn naam niet meer wordt genoemd’. Gedenk de gevallenen met hun naam op het monument op het Meerpaalplein. Maak werk van een fatsoenlijke website waarin alle informatie terug te vinden is. Mijn ervaring met deze informatie is dat je talloze nabestaanden helpt.
Dronten moet gereed zijn voor toekomstige generaties die geen herinnering hebben aan WW2 en de lessen die we daaruit moeten leren. Daar is een solide basis voor nodig en alle ingrediënten hebben we. De gemeenteraad kan daar op anticiperen met een heldere opdracht aan Stichting 4 Mei Herdenking, naar aanleiding van de brief van Dick Breedijk. Het is immers 'onze oorlog’."
