De Open Hof heeft sinds maart geen uurwerk meer. Lars Kramer

Gemeente heeft geen geld voor kerktoren Open Hof: „Verantwoordelijkheid van eigenaar”

14 december 2019, 00:00 Algemeen

DRONTEN - De Protestantse Gemeente Dronten heeft de lokale overheid gevraagd om een subsidie voor het onderhoud van de kerktoren. B en W willen hiervoor geen geld opzij leggen: „Het past niet bij het beleid van de gemeente. Er is geen budget voor een dergelijke subsidie.”

DeDrontenaar.nl sprak over het onderhoud van gemeentelijke monumenten met VVD-wethouder Ton van Amerongen, die zowel het erfgoed als de financiën in zijn portefeuille heeft.

Toen de Rooms Katholieke kerk verhuisde, heeft de gemeente Dronten de Ludgerustoren overgenomen. Nu trekt de Protestantse Gemeente zich straks terug uit de Open Hof en willen jullie helemaal niets bijdragen…
Ton van Amerongen: „De Ludgerustoren was een specifiek geval, omdat deze toren een ijkpunt was voor de loper vanaf De Noord. Dat is een individueel besluit geweest. We zeggen nu: de toren van de Open Hof staat wel op de monumentenlijst, maar we hebben hiervoor geen subsidie beschikbaar. Het is de verantwoordelijkheid van de kerk om die toren te onderhouden.”

Het is nogal een contrast: 100% voor de Ludgerustoren, 0% voor de Open Hof. Hoe leggen jullie dat uit?
„Dat is een keuze geweest, die in het verleden is gemaakt. En dit is de keuze die we nu als college op deze manier gemaakt hebben.”

B en W schrijven: „Het is niet zo dat de kosten van het onderhoud van een gemeentelijk monument hoger zijn omdat het object als gemeentelijk monument is aangewezen.” Zijn jullie werkelijk die mening toegedaan?
„Dat klopt. We hebben iets van zeventig monumenten. Toen we die lijst hebben vastgesteld, hebben we overleg gehad met de eigenaren van monumentale panden. Toen hebben we uitgelegd wat er wel en wat er niet kan. Vaak zie je in de publieke opinie dat het allemaal duurder wordt als je iets gaat doen aan het onderhoud of een aanpassing aan een monument. Dat hoeft helemaal niet het geval te zijn.”

Als je een monument authentiek en origineel wilt houden, beperkt dat toch je keuzemogelijkheden? Dat betekent toch bijna automatisch dat het duurder wordt?
„Op zich hoeft dat niet. De ervaring leert anders.”

De ervaring leert ook dat monumenten dan hun authenticiteit verliezen. Dat zie je aan de kerktoren van De Hoeksteen, die dienst doet als telecomtoren, en aan de moderne uurwerkverlichting van De Voorhof.
„Ik denk ook dat je als goed beheerder van een pand zou kunnen sparen voor het onderhoud van een toren of een gebouw.”

Wat is dan de rol van de gemeente? Het zijn toch gemeentelijke monumenten?
„De gemeente heeft een monumentenlijst, de monumenten zijn geen eigendom van de gemeente. Ik ben indertijd uitgedaagd door de gemeenteraad om een monumentenlijst te maken. Allerlei monumenten zijn toen beoordeeld door Het Oversticht en daar is deze lijst uit voortgekomen. Het betekent niet dat we verantwoordelijkheid hebben voor het onderhoud of het herstel.”

Dat betekent dus ook dat sommige monumenten niet netjes onderhouden worden, dat zie je gebeuren in de gemeente Dronten.
„Maar dat is aan de eigenaar. Zoals je weet stonden er twee tractorshowrooms op de monumentenlijst: eentje in Swifterbant en een in Biddinghuizen. Je weet hoe die in Biddinghuizen er voor staat, dus die hebben we van de lijst afgehaald.”

Wat is de waarde van die monumentenlijst als de gemeente niet toeziet op het onderhoud en er geen middelen voor beschikbaar stelt?
„Wij zien er wel op toe, maar het is niet zo dat we er geld bij leggen.”

In Flevolandse gemeenten waar wèl subsidies worden gegeven voor het onderhoud van gemeentelijke monumenten, verdubbelt de provincie dat subsidiebedrag. Dat maakt het voor eigenaren van monumenten in de gemeente Dronten dubbel sneu.
„Dat zij dan zo. Wij hebben nu eenmaal een verordening vastgesteld over gemeentelijk erfgoed en daar zit geen passage in over bijdragen aan het onderhoud of herstel van die erfgoederen. Als de gemeenteraad dat wil, dan moeten we de verordening aanpassen.”

Door zo’n monumentenlijst vast te stellen, geef je toch aan dat monumenten waardevol zijn? Dan kan het toch niet zo zijn dat je monumenten van je af laat gaan?
„Het zou heel mooi zijn als alle monumenten goed worden onderhouden. En de meeste worden in de praktijk ook keurig onderhouden. Maar het is een verantwoordelijkheid van de eigenaar. Het is niet zo dat wij alle onderhoudskosten overnemen omdat wij toevallig een erfgoedlijst hebben vastgesteld.”