Crashroute helemaal geactualiseerd: „Aandacht voor de offers die zijn gebracht”

DRONTEN - Er komen nieuwe teksten bij de crashpalen in de gemeente Dronten. Er worden palen verplaatst en er komen nieuwe palen bij. De onenigheid over de Drontense oorlogshistorie gaat echter onverminderd door. De amateurhistorici die zich in het onderwerp hebben vastgebeten, laten niet los.

Er staan in de gemeente Dronten 16 herdenkingspalen op plaatsen waar in de Tweede Wereldoorlog militaire vliegtuigen zijn neergestort. De locaties van die palen en de begeleidende teksten staan al jaren ter discussie. De stichting 4 Mei Herdenking is eigenaar van deze zogenaamde ‘crashroute’. Zij weigerden tot voor kort iets te veranderen.

Anderhalf jaar geleden vroeg de gemeenteraad burgemeester Jean Paul Gebben om met alle partijen in gesprek te gaan ‘om tot een voor iedereen acceptabele uitkomst te komen’. Inmiddels is er een oplossing, maar kan ook geconstateerd worden dat nog lang niet iedereen tevreden is.

Generaal-majoor

De burgemeester heeft een studiegroep in het leven geroepen met generaal-majoor Ivo de Jong als onafhankelijk voorzitter. Daarnaast is de hulp van Tjerk Zwanenburg ingeroepen. Hij is de zoon van de inmiddels overleden oud-bergingsofficier Gerrit Zwanenburg, die veel gegevens voor de oorspronkelijke crashroute heeft aangeleverd.

De burgemeester, voorzitter Jolanda van Til van de stichting 4 Mei Herdenking en Ivo de Jong presenteerden vanmorgen eensgezind dat ze er uit zijn en dat er een geactualiseerde crashroute komt. Hun criticasters zaten niet aan tafel. Van hen vertelt Teunis Schuurman dat er nog veel ongenoegen leeft over de gevolgde procedure, over de teksten, over de locaties van de palen en over het aantal palen.

Juiste gegevens

Burgemeester Gebben vindt het heel belangrijk dat de juiste gegevens op de palen staan: „Als er een nieuw inzicht is, waaruit blijkt dat het niet John Smid met een d is maar John Smit met een t, dan mòet je dat veranderen.”

Tegelijkertijd vindt de burgemeester dat mensen over hun vermeende gelijk heen moeten stappen: „Want het gáát niet over hen, het gáát niet over iemands gelijk. Het gaat erover dat daar mensen, jonge kerels, zijn gesneuveld voor onze vrijheid. Ik heb geprobeerd mensen bij elkaar te brengen. Bij sommigen is dat niet gelukt. Die vonden dat ze gelijk hadden. Tsja… als je aan de voorkant zegt ‘ik heb gelijk en ik wil niet met jou praten over jouw gelijk’, dan houdt het gesprek op.”

Ivo de Jong van de studiegroep vult aan: „Als iemand iets vindt van een paal, dan wil ik op basis van feiten best in discussie. Maar op een gegeven moment moet je ook ophouden. Je kunt een hele oekaze beginnen over waar een paal exact moet staan. Dan staat-ie soms midden op een kavel en moet je een keuze maken. De een is dan zuiver in de leer, de ander heeft liever dat de mensen die er langs fietsen het kunnen lezen.”

Allerbeste intenties

Voorzitter Jolanda van Til van de stichting 4 Mei Herdenking weet zeker dat de crashroute tien jaar geleden met de allerbeste intenties is gerealiseerd: „Als aandenken en herinnering aan de Airgunners die jaarlijks naar Dronten komen voor de herdenking.” Ze stelt dat de archieven van Gerrit Zwanenburg daarbij altijd de bron zijn geweest: „Wij hechten daar grote waarde aan en wij houden daaraan vast.”

Dat daarover onenigheid bestaat, doet Van Til pijn. De voorzitter is daarom ingenomen met het werk van Ivo de Jong en Tjerk Zwanenburg: „We zijn blij dat de route nu geactualiseerd is en dat we verder gaan. Het is hele kostbare geschiedenis en daar willen we recht aan doen. Het is fijn dat we nu deze stappen hebben gezet en ik wil vooral naar de toekomst kijken.”

Oeverloze discussies

Ivo de Jong vindt het spijtig dat de discussie zo hoog is opgelopen: „Die palen zijn daar met de aller-, aller-, allerbeste bedoelingen neergezet met de intentie om aandacht te vragen voor de offers die in de Tweede Wereldoorlog zijn gebracht. Dan is het intens zonde dat daar ruzie over komt. Dat heeft het beeld van die palen vertroebeld. Misschien is dit het moment om aan die oeverloze discussies een einde te maken.”

Over het resultaat zegt De Jong: „We zijn er denk ik uit. We hebben teksten die klaar zijn voor de palen. De locaties gaan kloppen, de teksten op de paal gaan kloppen en vervolgens komt er een link met een qr-code voor verdiepende informatie. Het oogmerk is dat het een paal moet zijn, waarbij de spreekwoordelijke Henk en Ingrid even van de fiets stappen en er kennis van nemen.”